the 1st multinational Chania's web design & development center   simply& dedicated web Hosting    istoschSHOP, Τα πάντα από βιβλία & νέα τεχνολογία...

Μισθώστε Διαφημιστική Προβολή στο istoschPORTAL

διαδικτυακά μαθήματα Αγγλικών

istoschBOOKSTORE «Το Κορίτσι που καθρεφτιζόταν στο νερό»: της Αιμιλίας Πλατή (Νέα Κυκλοφορία)
Βουρλάκης Νίκος, Πύργος Ψιλονέρου Χανιά. Τα πάντα για την Οικοδομή σας.

Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Οι Βασικές Αστικές οικονομικές θεωρίες και οι αρχές τους ως άλλοθι για τις χρηματιστηριακές και νομισματικές κρίσεις. Β’ μέρος

Την προηγούμενη εβδομάδα μέσα απ’ το ιστολόγιο είδαμε, έστω περιορισμένα και όχι στη βάση αλλά σε μέρος του εποικοδομήματος, ορισμένες σύγχρονες μη μαρξιστικές αναλύσεις (τις οποίες στηρίζουν και εφαρμόζουν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ, ΛΑΟΣ και μια σειρά άλλοι) και με αυτές μπορούμε να επανέλθουμε σε μια θεωρητική προσέγγιση ανατρέχοντας στη μαρξιστική οικονομική θεωρία και όλα αυτά με αφορμή τη συνεχιζόμενη οικονομική ύφεση και αφετέρου τη προσπάθεια για λίφτινγκ του πολιτικού συστήματος απ την πλευρά των κυβερνήσεων και των προσπαθειών που κάνουν για κρατικοποιήσεις των μεγάλων τραπεζοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ο Μαρξ ανέλυσε τόσο τις λειτουργίες της μετοχής όσο και εκείνες της Πίστης στην κεφαλαιοκρατική παραγωγή.
«Το χρηματιστήριο» Η κρίση του 1866, σύμφωνα με τον Φ. Ενγκελς στο συμπληρωματικό μέρος και επίλογο στο «ΚΕΦΑΛΑΙΟ” του Κ. Μαρξ, οδηγεί στην επέκταση της μετοχοποίησης, στην απόσπαση του καπιταλιστή κεφαλαίου από την άμεση συμμετοχή στη παραγωγή. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η τάση να συγκεντρώνονται στα χέρια των χρηματιστών όλη η παραγωγή, η βιομηχανική και η αγροτική, καθώς κι όλη η κυκλοφορία, τα μέσα επικοινωνίας, καθώς και η λειτουργία ανταλλαγής, έτσι ώστε το χρηματιστήριο να γίνει “ο πιο έξοχος εκπρόσωπος της ίδιας της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής”. Σήμερα, η σύνθεση του γενικού δείκτη τιμών ενός χρηματιστηρίου δίνει με ακρίβεια την εξέλιξη που περιγράφει ο Φρ. Ένγκελς.
«Η λειτουργία της μετοχής» Εδώ και χωρίς καμία περιστροφή η μαρξιστική ανάλυση της μετοχής, αποτελεί τον οδηγό της κατανόησης ο ρόλος της Πίστης και του Χρηματιστηρίου στις συνθήκες του σύγχρονου καπιταλισμού.«Η μετοχή είναι τίτλος ιδιοκτησίας με δόσεις πάνω στην υπεραξία που θα πραγματοποιήσει το κεφάλαιο, το επενδεδυμένο στην παραγωγή. Εδώ είναι η πηγή της αγυρτείας, της κερδοσκοπίας, της διαμόρφωσης, του πλασματικού κεφαλαίου». Αυτό έλεγε ο Μαρξ για τη λειτουργία της μετοχής.
«Σχετικά με το ρόλο της πίστης»Η Πίστη είναι μέσα στη διαδικασία της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής. Στην πιο απλή της μορφή είναι σχέση πιστωτή - οφειλέτη ανάμεσα στους εμπορευματοπαραγωγούς και εμπορευματεμπόρους. Η Πίστη γενικώς διευκολύνει την ανταλλαγή (δεδομένου ότι οι εμπορευματοπαραγωγοί ούτε γενικώς απευθείας συναλλάσσονται μεταξύ τους ούτε γενικώς απευθείας φέρουν τα εμπορεύματά τους στη σφαίρα κυκλοφορίας).
Όσο πιο εκτεταμένο είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τόσο διευκολύνεται η συναλλαγή, αλλά ταυτόχρονα διευκολύνεται και η ανάπτυξη της κερδοσκοπίας. Ο Μαρξ έλεγε πως “Όσο μεγαλύτερη είναι η ευκολία με την οποία μπορούν να παίρνονται τα δάνεια έναντι των απούλητων εμπορευμάτων, τόσο περισσότερα δάνεια αυτού του είδους παίρνονται, τόσο μεγαλύτερος είναι ο πειρασμός να παράγονται εμπορεύματα ή να ρίχνουν σε μακρινές αγορές παραγόμενα εμπορεύματα, μόνο και μόνο για να πάρουν πριν απ΄ όλα έναντι τους δάνεια σε χρήμα”. Όταν μία τράπεζα διαθέτοντας το χρηματικό κεφάλαιο (με την έννοια του τοκοφόρου) αφαιρεί μέρος της παραγόμενης υπεραξίας από τον εμπορευματοπαραγωγό ή και τον έμπορο που ήδη έχει συγκεντρώσει στα χέρια του μέρος της υπεραξίας. Έτσι, τίποτε δεν προκύπτει ως κέρδος έξω από την παραγωγική διαδικασία, έστω και αν δεν φαίνεται με την επιφανειακή κίνηση του κέρδους στη σφαίρα της κυκλοφορίας. Ίσως αξίζει να προσέξει κάποιος τη διάκριση ανάμεσα στο εμπορευματικό κεφάλαιο και το εμπορικό χρήμα. Το πρώτο αντιπροσωπεύει συγκεκριμένες αξίες εμπορευμάτων. Το δεύτερο, το καθεαυτό εμπορικό χρήμα, αποτελεί κάθε είδους γραπτή υπόσχεση πληρωμής σε καθορισμένη ημερομηνία. Με την εκτεταμένη διεθνοποίηση του κεφαλαίου και τις εξαγωγές του πχ (ΕΥΡΩ), των συναλλαγών, η ισορροπία στο συμψηφισμό απαιτήσεων και υποχρεώσεων δεν αφορά μόνο το συνολικό χρηματοπιστωτικό σύστημα ενός καπιταλιστικού κράτους αλλά και σε σχέση με άλλα καπιταλιστικά κράτη ή και περιφερειακές καπιταλιστικές ενώσεις. Όταν αντικειμενικά αλλάζει μια ισορροπία συναλλαγματική και η τυπική εκδήλωση αυτής της αλλαγής συγκρατείται με διαφόρων ειδών παρεμβάσεις (μέσω της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας) τότε πάντα είναι ανοικτό και το πεδίο των “τεχνητών” πιέσεων. Το καπιταλιστικό σύστημα στην περίοδο του ιμπεριαλισμού, κυριαρχεί και στη χώρα μας και σε μεγάλο μέρος της υφηλίου. Ανεξάρτητα από τις χρηματιστηριακές κρίσεις που κατά περιόδους εμφανίζονται υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος για αυτό να έχουμε και εκδηλώσεις κρίσεων που αυτή του 1929 να μοιάζει ένα μικρό παιχνίδι και τα αποτελέσματα της να είναι τουλάχιστον δραματικά για τα πλατιά λαϊκά στρωματά! Φυσικά αυτό δεν έχει να κάνει με μαντικές οι άλλες μεταφυσικές ικανότητες οι οποίες μόνο γέλιο μπορούν να προξενήσουν, αλλά τη νομοτελειακή φύση του κεφαλαίου, που εξηγήσαμε λίγο παραπάνω πως αυτό ιδιοποιείται μέσα από το «πορνείο του καπιταλισμού»,όπως είχε ονομάσει ο Μαρξ το χρηματιστήριο και που είτε πέφτουν είτε ανεβαίνουν οι δείκτες του αυτό δίνει τα κέρδη του πάντα και μόνο στο κεφάλαιο και μόνο σε αυτό!!! Αποτελεί υποκρισία μεγατόνων λοιπόν η όποια εξυγίανση στο χώρο του είτε αυτή προαναγγέλλεται από τον πρωθυπουργό είτε από τον αρχηγό της ΝΔ. Το καπιταλιστικό σύστημα στην περίοδο του ιμπεριαλισμού, δεν έχει μόνο τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση της παραγωγής και του κεφαλαίου(μονοπώλια),τη συγχώνευση του τραπεζικού με το βιομηχανικό κεφάλαιο δημιουργία διεθνών μονοπωλιακών ενώσεων όπως την Κ. Ευρωπαϊκή τράπεζα, εξάγει κεφάλαιο και προσπαθεί να δημιουργήσει σφαίρες επιρροής στην υφήλιο αποτρέποντας, η προσπαθώντας να αποτρέψει τις κρίσεις που έρχονται και που δεν έχουν να κάνουν μόνο με τους κωδικούς των δημοσίων προσώπων. Το καπιταλιστικό σύστημα έχει 4 μεγάλες αντιφάσεις που με τίποτα και με κανένα τρόπο και οικονομικό νόμο, με καμία νομικίστικη παραπομπή και με κανένα τερτίπι δε μπορούν εκ των πραγμάτων να το κάνουν να μην έχει κρίση στο μέλλον. Εμείς θεωρούμε πως: α) Η αντίφαση της παραγωγής και του κεφαλαίου, β) Η σχετική οργάνωση της παραγωγής και η αναρχία της σε κοινωνική κλίμακα έχουν ως βάση την ατομική ιδιοκτησία! Πως είναι αδύνατον να μην υπάρχει γ) αντίθεση της παραγωγής με την κατανάλωση και φυσικά τέλος δ) ο σκοπός της καπιταλιστικής παραγωγής και των παραγωγικών δυνάμεων. Είναι αδύνατον να μην υπάρξει κρίση ξανά και στο μέλλον, όπως υπήρξε πριν 10 χρόνια με τις «τίγρεις της Ν.Α.Ασίας» και μάλιστα χωρίς γρήγορη επιστροφή, μιας και οι δυνάμεις παραγωγής αυξάνουν κατά αλματώδη ρυθμό και τα κέρδη πάνε σε όλο και λιγότερα χέρια. Είναι μεταφυσικό να πιστεύει κάποιος πως σκοπός του κεφαλαίου δεν είναι το κέρδος και μόνο το κέρδος και πως αυτό δεν πρέπει αν διευρυνθεί. Είναι απίθανο τα κέρδη να έρθουν με τα εκατομμύρια εργαζόμενους που κάποιους απ αυτούς το κεφάλαιο δε χρειάζεται για αυτό τους ρίχνει στην ανεργία. Όμως όσο πιο πολλούς ρίχνει τόσο τα προϊόντα δεν τα αγοράζει και τόσο μεγάλος όγκος καταναλωτών που είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Αυτές οι βασικές αντιφάσεις είναι που κάνουν το καπιταλιστικό σύστημα αδιόρθωτο και τους λεγόμενους τρίτους δρόμους τρύπιους, που πλέον δε μπορούν να μπαλωθούν και να φαντάζουν όχι μόνο απροσπέλαστοι, αλλά και ανύπαρκτοι! Είναι βλακώδες δε να πιστεύει πως το ιμπεριαλιστικό σύστημα θα πέσει σαν ώριμο φρούτο μιας και αυτό είναι ικανό μέσα από τις αντιφάσεις του και τον ΚΜΚ να γίνετε όλο και πιο αντιλαϊκό, αυταρχικό και χυδαίο εις βάρος των φτωχών λαϊκών στρωμάτων και μόνο ένα λαϊκό μέτωπο να μπορεί να τα ανατρέψει! Μετά τη κρίση στις ΗΠΑ και τις συστηματικές παρεμβάσεις που κάνουν τα αστικά κράτη έχουν ως στόχο να κρατήσουν τις όποιες διαμορφωμένες, ισορροπίες στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, δε λύνουν και κάτι μεταθέτοντας τα αναπόφευκτα επερχόμενα ξεσπάσματα της οικονομικής κρίσης για αργότερα. Όλες αυτές οι κρίσεις επιβεβαιώνουν στο ακέραιο την μαρξιστική άποψη που λέει «η πορεία εξέλιξης του καπιταλισμού είναι ταυτισμένη με τακτικές οικονομικές κρίσεις, που έχουν περιοδικό χαρακτήρα, και μπορούν να εμφανιστούν με διαφορετικές μορφές.» Απ’ την πλευρά της μαρξιστικής προσέγγισης το κεντρικό ζήτημα δεν είναι τόσο ο χαρακτήρας των μέτρων η τα πρόσωπα που τα εφαρμόζουν αυτές τις μέρες σε ΗΠΑ και ΕΕ αλλά το φαινόμενο της ίδια της κρίσης. «Οι κυκλικές οικονομικές κρίσεις δεν μπορεί παρά να αποτελούν το πιο σταθερό και μόνιμα συνεχιζόμενο εφιάλτη του κεφαλαίου και της άρχουσας τάξης, αφού κατά τη διάρκειά της εκδήλωσης τους, η επιθετικότητα του κεφαλαίου οξύνεται σε βάρος της εργατικής τάξης ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσονται τα μεγάλα ξεκαθαρίσματα ανάμεσα στις διάφορες ομάδες της οικονομικής ολιγαρχίας, με τη μαζική καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, την τεράστια αύξηση των πτωχεύσεων και επιχειρηματικών χρεοκοπιών και στη συνέχεια οδηγούν στη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου.


Ράδιο Κολλεκτίβα



«Η γοργόνα με τα όμορφα πόδια»: Ένα παιδικό παραμύθι» της Αιμιλίας Πλατή